Betoog Algemene beschouwingen (Begrotingsraad) 7 november 2022

9 november 2022

Dank u wel voorzitter,

Onze fractie wil als eerste WAARDERING uitspreken voor de voorstellen die er nu liggen. De ambtelijke organisatie en het college hebben hard gewerkt en er ligt nu een mooie en robuuste begroting voor 2023 en verder. En daar zijn we erg blij mee. Ook de raad heeft hard gewerkt en er zijn maar liefst BIJNA 30 moties en amendementen ingediend. Dit kan ik erg waarderen want dit geeft aan, dat we om onze gemeente geven en …… dat we ons best doen om er, een nog mooiere gemeente van te maken en onze verantwoordelijkheid nemen!!

Wat ons betreft, is het in het algemeen een hele mooie begroting die goed aansluit bij het coalitieakkoord dat we in de zomer van dit jaar sloten met Groen Links, Burgerbelang en D66.

We hebben nog een paar wijzigingen maar dat lijkt me logisch. In mijn betoog kunt u vernemen waarom wij de voorstellen steunen of zelf met voorstellen zijn gekomen.

1. Contact met de inwoners

Elke maand gaat het zogenaamde Brood en Rozen team van de Partij van de Arbeid de straat op, om met de inwoners in gesprek te gaan. Het zijn erg nuttige ontmoetingen. De problematiek die we horen zijn eenzaamheid en leefbaarheid en natuurlijk de zorgen om de crises waar we allemaal mee te maken hebben. Waarbij de energiecrises erg vaak wordt genoemd.

Ik wil een voorbeeld noemen:

Een mevrouw heeft een WAO uitkering en een klein pre pensioen waarmee ze 36 euro per maand boven de grens van de energietoeslag zit. Ze heeft geen spaargeld.
Mevrouw zit ook 15 euro boven de inkomensgrens voor de huurtoeslag waardoor zij deze ook niet ontvangt.

Door ziekte en gebrek aan geld zit mevrouw veel thuis en moet daarom wel stoken ook al doet zij dit, zo zuinig mogelijk. Volgend jaar krijgt zij een nieuw contract en ze maakt zich hierover veel zorgen.
In januari moet zij altijd meteen haar eigen bijdrage voor de zorg betalen. Dit kan zij gelukkig van familie lenen. Deze en andere leningen betaalt ze terug van haar vakantiegeld.

Mevrouw geeft aan dat zij ooit in de schuldhulpverlening heeft gezeten en dat deze tijd die gevoelens weer oproept. Ze wil er alles aan doen om niet weer in de schulden te komen, maar ze maakt zich ernstige zorgen over haar toekomst v.w.b. de financiën.

De berekening van bijvoorbeeld de energietoeslag houdt geen rekening met bijzondere of atypische (vaste) uitgaven, zoals (schulden, alimentatie die betaald wordt en de gezinssamenstelling. Door zo te toetsen of iemand de energietoeslag krijgt of niet, komen mensen alsnog in de financiële problemen.

Wat stellen wij voor;

Het lijkt de fractie van de Partij van de Arbeid goed om in de raad van 14 november als het over het energiefonds gaat, hiervoor aandacht te hebben.

2. Armoede

Een tweedeling die ons een doorn in het oog is, is die tussen mensen die financieel goed mee kunnen doen aan de samenleving.
En de mensen die dat niet kunnen doordat zij vaak MOETEN LEVEN van een inkomen rond het sociale minimum of net daar boven.

Onze fractie is daarom ook zeer tevreden dat dit college ervoor kiest een goede focus te leggen op deze problematiek. Het energiefonds, het verhogen van de kindregelingen en andere armoede regelingen vinden wij ook een goede richting.
Een vraag die we hebben aan de wethouder is: Hoe houden we in de gaten dat niemand in deze lastige tijd in de gemeente Zutphen door het ijs zakt?

3. Energiecrisis

De winter staat aan onze voordeur te kloppen. De kosten voor een warm huis, een warme douche en de dagelijkse boodschappen rijzen de pan uit. Het ontgaat niemand meer. De Dikke van Dale kan binnenkort twee nieuwe woorden aan het woordenboek toevoegen: energie-armoede en inflatie-armoede.

Voorbeelden die in de begroting zitten zijn o.a : Energiebesparing, door het isoleren van koop- en huurwoningen tot 1994 te stimuleren lijkt ons een goede eerst stap. Het energiefonds en de energietoeslag en de communicatie richting de doelgroep heeft geresulteerd in een respons van 90%.

Daarom vindt de PvdA Zutphen-Warnsveld het van levensbelang ondersteuning voor huishoudens te bieden, die het moeilijk hebben. Dat begint bij diegenen die (te) weinig financiële middelen hebben met bijvoorbeeld een sociale huurwoning. Het woningaanbod voor huurders verdient goede isolatie om de energierekening zo laag mogelijk te houden. Het is niet meer van deze tijd dat huurders in de kou blijven staan. De PvdA ziet dat het college, gesprekken voert met de woningcorporaties over energiebesparende maatregelen om tot nadere afspraken te komen, waarbij huurders gebaat zijn.

Dit argument, naast de hoge druk voor de ambtelijke organisatie die de motie over ‘versnellende energiebesparende maatregelen’ met zich meebrengt in, maakt dat de PvdA de motie ‘versnellende energiebesparende maatregelen’ intrekt, onder de voorwaarde dat het college de volgende toezegging doet:
Het college onderneemt in 2023 dezelfde acties, die het op dit moment onderneemt met de woningcorporaties, richting (grote) particuliere verhuurders. Acties dienen gericht te zijn op het verbeteren van de energielabels tot B of beter;

De PvdA waardeert het college voor haar inspanningen rondom het versnellen van huurwoningen door woningcorporaties. HET speerpunt van de PvdA is de AANPAK van de TWEEDELING. Energie-armoede en inflatie-armoede maken het probleem alleen maar groter. Hiermee wilt de PvdA samen met het college concreet in gesprek hoe we in Zutphen het Crisisfonds kunnen gaan inzetten om de tweedeling door inflatie- en energiearmoede aan te pakken, al dan niet ingezet door een motie die de PvdA mogelijk zal indienen.

4. Wonen en wijkgericht werken

Er zijn wachtlijsten voor de sociale huur. Jongeren kunnen niet uit huis gaan, omdat er geen woning is. Jonge gezinnen kunnen zich niet vestigen in Zutphen omdat er te weinig woningen in hun prijsklasse zijn. We waarderen de inzet van de wethouder op dit dossier.

We ondersteunen ook van harte de motie van Burgerbelang om een onderzoek te starten naar de locaties voor flexwoningen.

Onze fractie ziet ook veel kansen en mogelijkheden om het wijkgericht werken uit te breiden en door te ontwikkelen. De wijk is naar ons idee precies het schaalniveau waarop mensen zich het meest comfortabel kunnen voelen. Als je dit als gemeente inricht op een veilige en menswaardige manier, hiervoor acht ik de rol van Perspectief zeer op zijn plaats, dan kunnen we veel problemen voor zijn en is er dus winst te behalen in de breedste zijn van het woord.

5. Luchtkwalitiet en houtrook

De motie houtrook is voor ons een belangrijke en we willen hem graag onderdeel laten zijn van de omgevingsvisie. Maar we zouden wel graag een toezegging van de wethouder wensen op dit dossier om wederom een voorlichtingscampagne te starten omdat op dit moment door de energiecrisis meer mensen houtstoken. En veel mensen er niet bewust van zijn dat dit ook overlast kan geven.

Tot slot voorzitter, wil ik afsluiten met een tekst van Jan Rotmans:

Ik denk dat we ons moeten realiseren dat we niet leven in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperk.