Zutphen wil voorkomen dat bijstandsgerechtigden in het nauw komen door terugvorderingen

Een goed gesprek en een basishouding van vertrouwen staan centraal bij de omgang van de gemeente Zutphen met bijstandsgerechtigden. Daarom wordt momenteel bij de gemeente ook gewerkt aan een vernieuwd handhavingsplan voor het sociaal domein, dat uitgaat van vertrouwen zonder alertheid op misbruik te verliezen. Dat heeft het college van B&W geantwoord op vragen van de fracties van de PvdA en ChristenUnie naar aanleiding van de landelijke ophef over een bijstandsgerechtigde in Wijdemeren. Een vrouw in die gemeente moet 7000 euro terugbetalen. De vrouw voldeed niet aan de inlichtingenplicht.

De PvdA Zutphen-Warnsveld vindt het belangrijk dat misbruik van bijstandsuitkeringen wordt aangepakt, maar vraagt ook nadrukkelijk aandacht voor de problematische situatie waarin mensen terecht kunnen komen bij de terugvordering van bijstandsgeld. De PvdA wilde daarom samen met de ChristenUnie van het college weten hoe binnen de gemeente Zutphen met de inlichtingenplicht rond bijstandsuitkeringen wordt omgegaan. PvdA-gemeenteraadslid Marjolijn Moester: “Wat de PvdA-fractie betreft kan het namelijk niet zo zijn dat bijstandsgerechtigden in de gemeente Zutphen door een te hardvochtig gemeentelijk handhavingsbeleid in de problemen komen. Het bieden van kansen aan mensen moet centraal blijven staan.” “De ChristenUnie vindt dat mensen (meer) gebaat zijn bij aandacht voor hun welzijn, in plaats van uitsluitend controle op hun uitgaven en inkomsten. Dat wil niet zeggen dat controle achterwege moet blijven, de balans moet meer in evenwicht. Meer aandacht voor welzijn geeft mensen wellicht ruimte kansen te zien, om uit de bijstand te komen”, aldus Abel van Dijken, fractievoorzitter van de ChristenUnie.

Gelukkig is dat ook wat het college betreft het uitgangspunt, blijkt uit de beantwoording van de schriftelijke vragen. De kans lijkt daarmee klein dat bijstandsgerechtigden in Zutphen klem komen te zitten als gevolg van terugvorderingen: ‘In Zutphen hechten we veel belang aan preventie en het voorkomen van handhaving door een inwoner te wijzen op de rechten en plichten die van toepassing zijn in de bijstand’, verzekert het college. ‘Het goede gesprek en een basishouding van vertrouwen vormen daarbij de ingrediënten van de Zutphense uitvoeringspraktijk. Daarbij is noodzakelijk dat onze professionals regelmatig contact hebben met de inwoners.’ De menselijke maat moet ook wat het college betreft altijd centraal blijven staan: ‘Juist de ruimte voor de professionele afweging, voor responsiviteit en de discretionaire bevoegdheid, willen we behouden. Het toepassen van regels volgens de geest van de wet vraagt om maatwerk. Wat de ChristenUnie en de PvdA betreft hoort hierbij ook het terughoudend zijn met het gebruik van logaritmen. De ruimte voor maatwerk is cruciaal om te bepalen of er sprake is van verwijtbaar gedrag, fraude of handelen vanuit onwetendheid. Regels zijn soms heel complex, daarbij kunnen onbewust fouten worden gemaakt. Daarom zijn wij als gemeente beschikbaar om complexe regels uit te leggen en toe te lichten hoe de regelgeving in de praktijk voor de inwoner werkt.’